Zomer en wintertijd en de impact op de verschillende tijdzones
Elk voorjaar en najaar is het weer zover: we moeten onze klok een uurtje verzetten. De zomer- en wintertijd: een eenvoudige aanpassing die toch veel impact heeft op ons dagelijks leven.
In deze blogpost gaan we even dieper in op de gevolgen op onze biologische klok, ons welzijn en de uitdagingen van samenwerken over verschillende tijdzones heen.
Hoe is het verschil tussen zomer- en wintertijd ontstaan?
Oorspronkelijk is de zomertijd ingevoerd om energie te kunnen sparen. Dit idee ontsprong tijdens de oorlog, toen grondstoffen extreem schaars werden. Door de klok met een uur te verzetten, konden we ‘s avonds genieten van langere dagen zonder telkens het licht te moeten aansteken.
De landen die zich dichter bij de evenaar bevinden, voelen dit probleem veel minder. De lengte van het aantal zonuren verschilt namelijk veel minder en heeft zo goed als geen impact of het nu zomer of winter is. De landen die zich dichter bij de noord- of zuidpool bevinden merken wel degelijk een gigantisch verschil, met in sommige landen onbestaande nachten in hoogzomer.
Daarom is het veranderen van uur niet overal even zinvol.
Welke impact hebben de zomer- en wintertijd op ons dagelijks leven?
Elk jaar staan we twee keer voor dezelfde uitdaging: de klok een uur vooruit of achteruit zetten.
Hoewel het misschien een eenvoudige aanpassing lijkt, is de uurverandering voor veel mensen nog steeds moeilijk. Vooral in België en Nederland – waar de kortere dagen en langere avonden vaak leiden tot somberheid en zelfs depressiviteit – kan de uurwisseling een grote impact hebben op ons dagelijks leven.
En hoe moet het dan wanneer je samenwerkt met mensen in een andere tijdzone? Of familieleden en vrienden die je op de hoogte wil houden?
Het effect van de uurverandering in België en Nederland
In België en Nederland wordt de klok in het voorjaar een uur vooruitgezet (zomertijd) en in het najaar een uur teruggezet (wintertijd). Hoewel de zomertijd zorgt voor langere avonden, laat genieten op het terras en dagen met meer daglicht, ervaren veel mensen deze overgang toch als een last.
De biologische klok raakt in de war, en het kan dagen tot zelfs weken duren voor het lichaam zich aanpast.
Tijdens de wintertijd – wanneer de dagen korter worden – stijgt het aantal mensen dat last heeft van depressies (ook wel bekend als winterdepressie of SAD – Seasonal Affective Disorder). De vroege zonsondergangen en het gebrek aan daglicht kunnen gevoelens van vermoeidheid, lusteloosheid en somberheid versterken.
Voor mensen die hier gevoelig voor zijn, kan de uurverandering deze situatie verergeren.
Samenwerken over verschillende tijdzones heen
Daarnaast kan de uurverandering een uitdaging meebrengen voor mensen die samenwerken met anderen in verschillende tijdzones. Dat wordt zelfs nog complexer wanneer sommige landen de klok verzetten en andere landen dat niet doen.
Opeens moeten meetings en deadlines opnieuw gepland worden om rekening te houden met het verschuivende tijdsverschil.
Voor sommigen betekent dit dat hun werkdag plotseling begint of eindigt op een heel ander tijdstip, wat hun productiviteit en welzijn kan beïnvloeden.
Het kan ook leiden tot miscommunicatie, gemiste afspraken en meer stress.
Niet elk land doet mee met de uurverandering
Niet alle landen doen mee aan de uurverandering.
Zo hebben sommige landen, zoals IJsland en delen van Rusland, ervoor gekozen om geen zomertijd of wintertijd in te voeren.
Dit betekent dat hun klok het hele jaar door hetzelfde blijft. Voor mensen die met deze landen samenwerken, is het belangrijk om zich bewust te zijn van het feit dat er geen tijdsverandering zal plaatsvinden, wat de planning kan vereenvoudigen.
In tegenstelling tot de meeste Europese landen, blijven bijvoorbeeld landen als Japan en India ook het hele jaar door op dezelfde tijd. Dit kan leiden tot een tijdsverschil van meer dan twee uur met landen die wel de klok verzetten.
Voor digital nomads, expats of reizigers die al dan niet tijdelijk in deze landen wonen, kan het wennen aan deze tijdsverschillen een uitdaging zijn. De uitdaging is des te groter voor digital nomads die regelmatig van tijdzone veranderen.
Een videocall inplannen wordt dan opeens weer een stuk moeilijker. Je moet namelijk niet enkel rekening houden met de tijdsverschillen bij je meetingpartners, maar eveneens met het feit of een land al dan niet de zomer- en wintertijden volgt.
Hoe ga je het best om met deze uurverandering?
- Aanpassen aan het daglicht: Probeer zoveel mogelijk van het natuurlijke daglicht te profiteren, vooral tijdens de wintermaanden. Dit kan helpen om je biologische klok in balans te houden en somberheid tegen te gaan.
- Op tijd naar bed: Als de klok een uur vooruit gezet wordt, probeer dan een paar dagen voor de verandering iets eerder naar bed te gaan. Dit helpt je lichaam om zich geleidelijk aan de nieuwe tijd aan te passen.
- Pas je (werk)planning aan: Hou rekening met deze verandering en pas indien mogelijk je werk en persoonlijke planning al tijdig aan.
- Communicatie: Wees duidelijk en transparant over tijdsverschillen en afspraken met internationale collega’s & klanten. Een eenvoudig mailtje met ‘herinnering over de uurverandering’ kan verwarring voorkomen.
Kunnen we het zomer- en winteruur maar beter afschaffen?
In 2019 werd in het Europees Parlement gestemd voor een afschaffing van de zomer- en wintertijd.
Zo zou het natuurlijke levensritme terug meer overeenkomen met de stand van de zon (om 12u ‘s middags, staat de zon normaal op haar hoogste punt).
Uiteindelijk werd in 2021 beslist dat de beslissing hierover uitgesteld wordt en de uurverandering nog enkele jaren gewoon zal doorgaan.
En jij, ben jij een voorstander van de afschaffing van de zomer- en wintertijd? Zo ja, wat heeft jouw voorkeur: de zomer- of de wintertijd? En waarom?
Geef jouw mening gerust onderaan deze blog post!
Geen nieuws of updates van de INA community missen?
Volg ons op onze socials: